Theo ông Thái Minh Giao, Phó Cục trưởng Cục Thuế TP. HCM, Thực tế có nhiều trường hợp người nộp thuế khi chuyển nhượng BĐS kê khai giá mua bán với cơ quan thuế thấp hơn so với giá chuyển nhượng thực tế nhằm trốn tránh nghĩa vụ thuế, chưa tự giác kê khai đúng giá thực tế giao dịch. Người nộp thuế kê khai nộp thuế TNCN, LPTB theo giá trên Hợp đồng chuyển nhượng nhà, đất thấp hơn giá giao dịch thực tế để giảm số thuế TNCN, LPTB phải nộp, gây thất thu ngân sách.
Ông Thái Minh Giao - Phó Cục trưởng Cục Thuế TP. HCM.
Phó Cục trưởng Cục Thuế TP. HCM cho biết, năm 2021 tình hình thu ngân sách từ đất đạt hơn 17.500 tỷ đồng chiếm 6,96%. Tình hình thu có sự chậm lại do hoạt động kinh doanh BĐS bị chững cho tình hình dịch diễn biến phức tạp. 4 tháng đầu năm, tình hình thu ngân sách từ đất trên địa bàn TP.HCM có nhiều dấu hiệu khả quan khi đạt hơn 12.600 tỷ đồng, chiếm 10,5% tổng thu ngân sách toàn thành phố. Hoạt động chuyển nhượng BĐS đang diễn ra sôi động trên cả nước nói chung và TP.HCM nói riêng.
Tuy nhiên, việc xác định giá giao dịch mua bán nhà, đất thực tế trên thị trường vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể để làm căn cứ ấn định thuế TNCN, LPTB (nếu giá kê khai, giá theo hợp đồng công chứng thấp hơn giá giao dịch thực tế). Vấn đề này gây rất nhiều khó khăn cho cơ quan Thuế, cán bộ thuế trong việc xác định được giá giao dịch thực tế của từng hồ sơ.
Cục Thuế TP.HCM đã báo cáo Ủy ban nhân dân Thành phố để chỉ đạo các Sở ngành có liên quan cùng phối hợp thực hiện triển khai trong công tác đấu tranh chống thất thu, tăng cường quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng BĐS. Đồng thời có nhiều biện pháp nhằm chống thất thu trong hoạt động chuyển nhượng BĐS, đặc biệt, phối hợp với Cơ quan Cảnh sát điều tra xử lý các trường hợp cố tình thực hiện hành vi kê khai sai gây sai lệch số thuế phải nộp, gây thất thu thuế cho ngân sách.
"Bằng sự nỗ lực của các cán bộ, công chức cơ quan Thuế cùng với sự quan tâm, chỉ đạo của Ủy ban nhân dân TP, Tổng cục Thuế về công tác chống thất thu trong chuyển nhượng BĐS, trong 3 tháng đầu năm 2022, Cục Thuế TP.HCM đã được thực hiện đấu tranh, xử lý 10.876 hồ sơ chuyển nhượng BĐS, thu thêm hơn 180 tỷ đồng cho ngân sách, trong đó Thuế TNCN: 147 tỷ đồng, LPTB 33 tỷ đồng" - ông Thái Minh Giao cho biết.
Để quản lý thuế một cách có hiệu quả đối với hoạt động chuyển nhượng BĐS, Cơ quan Thuế TP sẽ tiếp tục thực hiện các biện pháp nhằm chống thất thu trong hoạt động chuyển nhượng BĐS; tiếp tục thực hiện có hiệu quả các biện pháp để chống thất thu trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng BĐS; có biện pháp xử lý hoặc kiến nghị các cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện các biện pháp xử lý đối với hành vi trốn thuế trong hoạt động chuyển nhượng, kinh doanh BĐS theo đúng quy định của pháp luật.
Ngoài việc cần có các quy định chặt chẽ, thống nhất của các văn bản pháp luật về Thuế, về đất đai, kinh doanh BĐS, về hoạt động công chứng... thì công tác phối hợp của các cơ quan, đơn vị có liên quan phải được tăng cường.
Thời gian tới Cục Thuế sẽ tích cực tham mưu Cơ quan cấp trên, phối hợp với các Sở ngành liên quan trong việc thực hiện kế hoạch tổng thể triển khai thực hiện tăng cường quản lý thuế và chống thất thu đối với các khoản thu về đất và BĐS.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM cho rằng, đối với việc thu ngân sách nhà nước từ BĐS, chính sách cần có những điều tiết hợp lý, làm sao để đất đai trở thành nguồn nội lực cực kỳ quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội. Tại TP.HCM theo thông tin có được, đã có khoảng 30.000 trường hợp đã phải rà soát lại về việc kê khai chuyển nhượng BĐS.

Chủ tịch HoREA cho rằng ngành Thuế cần "thấu tình đạt lý" trong việc thẩm định và thu thuế từ việc chuyển nhượng BĐS.
Ông Châu cũng khẳng định, có tình trạng kê khai hai giá trong hoạt động chuyển nhượng BĐS, nhưng hầu hết họ đều kê khai cao hơn giá sàn. Chính vì vậy, ngành Thuế cần "thấu tình đạt lý" trong việc thẩm định và thu thuế từ việc chuyển nhượng BĐS.
Như Nguyệt