Là nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và công nghệ cấp Thành phố, do Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Nông nghiệp Công nghệ cao chủ trì thực hiện, ThS. Nguyễn Thị Kim Liên làm chủ nhiệm, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM nghiệm thu năm 2022.
Cá hồng mi Ấn Độ (Sahyadria denisonii) thuộc họ Cyprinidae, có nguồn gốc từ Ấn Độ, kích thước của cá trưởng thành từ 9cm trở lên, màu sắc chủ đạo là đen, đỏ, trắng, nổi bật với màu bạc và một sọc đen chạy dọc cơ thể, một sọc đỏ chạy từ phía miệng qua mi trên rồi dọc ra quá nửa thân phía sau. Thức ăn của cá bao gồm cả động và thực vật để duy trì vẻ đẹp tự nhiên cũng như để cá sinh trưởng và phát triển tốt.
Với tiềm năng có thể trở thành đối tượng có giá trị kinh tế cao, cá hồng mi Ấn Độ đang được quan tâm nghiên cứu ở các nước trên thế giới. Theo kết quả khảo sát của một số doanh nghiệp nhập khẩu cá cảnh, hiện nay Indonesia là nước sản xuất giống cá hồng mi Ấn Độ nhiều nhất. Tại Việt Nam, cá hồng mi Ấn Độ đã và đang được thương mại với số lượng lớn vì có giá trị kinh tế vừa đáp ứng được nhu cầu của người nuôi. Nguồn cá này chủ yếu nhập từ Indonesia, cá nhập thường có kích thước từ 4 – 6cm, cá nhập về được thuần dưỡng trong điều kiện nuôi nhân tạo sau đó bán ra thị trường trong nước. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất là cá hồng mi Ấn Độ chưa được nghiên cứu sinh sản trong điều kiện nhân tạo tại nước ta nên vẫn phụ thuộc vào nguồn cá nhập.
Với đề tài nêu trên, nhóm nghiên cứu đã tiến hành các nội dung nghiên cứu đặc điểm sinh học sinh sản của cá hồng mi Ấn Độ; nghiên cứu kỹ thuật sinh sản cá hồng mi Ấn Độ; nghiên cứu ương nuôi cá bột lên cá giống; xây dựng quy trình sản xuất giống cá hồng mi Ấn Độ và đánh giá hiệu quả kinh tế.
Kết quả cho thấy, trong quá trình thuần dưỡng, cá hoàn toàn thích nghi với điều kiện tại TP.HCM: tỷ lệ sống sau thuần dưỡng dao động từ 89,5 – 95%. Kết quả nuôi vỗ ghi nhận: tỷ lệ thành thục của cá đực là 80,65%, cá cái 63,16%. Khối lượng và chiều dài cá đực thành thục tương ứng là 11,16 g/con, 9cm và 18,11 g/con, 9 – 10cm đối với cá cái. Độ béo Fulton của cá hồng mi Ấn Độ dao động từ 1,06 đến 1,23 đối với cá cái và 0,85 đến 1,12 đối với cá đực. Tỷ lệ thành thục của cá 75%. Hệ số thành thục thấp nhất ở giai đoạn II cho cá đực và cá cái tương ứng là 2,26% và 2,23%, cao nhất ở giai đoạn V là 7,86% và 11,56%. Kích thước noãn bào, sức sinh sản tương đối và sức sinh sản tuyệt đối tương đương với công bố trên thế giới. Mùa vụ sinh sản của cá là quanh năm và tập trung nhiều nhất từ tháng 7 đến tháng 3 dương lịch.
Trong sinh sản nhân tạo sử dụng Ovaprim với 1 liều duy nhất (liều lượng 0,4 ml/kg cá cái và 0,2 ml/kg cá đực) kết quả ghi nhận tỷ lệ sinh sản trung bình 71%, thời gian hiệu ứng 11 giờ 15 phút sau khi tiêm, thời gian phát triển của phôi cá là 30 tiếng ở nhiệt độ nước 29oC, sức sinh sản tuyệt đối trung bình 736 trứng/cá cái, tỷ lệ thụ tinh là 84 - 85% và tỷ lệ nở là 84%. Thời gian tái thành thục của cá đực là 2 tuần, của cá cái từ 8 đến 9 tuần.
Kết quả ương nuôi cá hồng mi Ấn Độ cho thấy, từ giai đoạn cá 3 đến 10 ngày tuổi thức ăn là luân trùng cho tỷ lệ sống cao nhất 83,83%, khi không chuẩn bị được luân trùng thì ấu trùng Artemia vẫn cho tỷ lệ sống cao (76,17%). Giai đoạn ương cá từ 10 đến 90 ngày tuổi thức ăn tốt nhất là trùn chỉ kết hợp sinh khối Artemia, cá có tỷ lệ sống 78,72%, chiều dài 5,09cm và khối lượng 3,033 g/con. Giai đoạn này có thể dùng thức ăn viên thay thế cho trùn chỉ và sinh khối Artemia vẫn mang lại tỷ lệ sống cao trong sản xuất (70,94%).
Thí nghiệm ảnh hưởng Astaxanthin lên màu sắc cá hồng mi Ấn Độ ghi nhận: trộn Astaxanthin vào thức ăn cho cá với liều lượng 40 mg/kg thức ăn và thời gian cho ăn 2 tháng với cá có kích thước 6cm sẽ giúp cá có màu sắc đẹp, đáp ứng được yêu cầu của thị trường cá cảnh.
Kết quả đề tài cũng đã xây dựng quy trình sản xuất giống cá hồng mi Ấn Độ (bao gồm quy trình nuôi vỗ cá bố mẹ, kích thích sinh sản, ương nuôi cá hồng mi Ấn Độ) và đánh giá hiệu quả kinh tế với các thông số kỹ thuật cụ thể như: tỷ lệ cá thành thục 75 – 80%, tỷ lệ sinh sản 70%, sức sinh sản tuyệt đối 750 trứng/cá cái, tỷ lệ trứng thụ tinh 80 – 85%, tỷ lệ trứng nở 80 – 85% và tỷ lệ sống khi ương đến 3 tháng tuổi 70 – 75%. Theo tính toán, chi phí sản xuất cho 1 con cá giống có kích thước 4 – 5 cm là 6.348 – 6.993 VNĐ/con. Lợi nhuận dự tính cho sản xuất 1.000 con cá hồng mi Ấn Độ kích thước 4 – 5cm (ương 90 ngày) khoảng 18 triệu đồng.
Kết quả đề tài có thể chuyển giao cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh cá cảnh tại TP.HCM, góp phần cung cấp con giống cá hồng mi Ấn Độ cho thị trường trong nước và xuất khẩu. Bên cạnh đó kết quả nghiên cứu cũng góp phần vào việc chủ động quy trình sản xuất giống để chuyển giao cho người dân nhằm tăng hiệu quả sản xuất cho người nuôi và đa dạng sản phẩm cá cảnh tại TP.HCM.
Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu đề tài tại Trung tâm Thông tin và Thống kê Khoa học và Công nghệ (CESTI).
Lam Vân (CESTI)
Nguồn: https://cesti.gov.vn/bai-viet/CTDS5/nghien-cuu-sinh-san-nhan-tao-ca-hong-mi-an-do-tai-tphcm-ba22b5a8-3ffd-49f4-99bd-a47490df7600
