Nhóm nghiên cứu của GS. Nguyễn Huy Dân và cộng sự Viện Khoa học vật liệu đã nghiên cứu cấu trúc và tính chất của hợp kim nhớ hình Heusler Ni-Co-Mn-Al chế tạo bằng phương pháp phun băng nguội nhanh nhằm thu được các hợp kim nhớ hình có khả năng ứng dụng thực tế.
Hợp kim nhớ hình (Shape memory alloy - SMA) là vật liệu có khả năng khôi phục lại hình dạng ban đầu khi chịu tác động của nhiệt độ hoặc từ trường. Với đặc tính lý thú này SMA có khả năng ứng dụng nhiều trong các lĩnh vực như y-sinh, quân sự, tự động hóa: chỉnh hình răng, ống đỡ động mạch, neo xương, van tự động, cảm biến nhiệt, robot... Các SMA đã được nghiên cứu từ khá lâu trên thế giới, tuy nhiên ở Việt Nam, việc tiếp cận, nghiên cứu chế tạo SMA hiện còn rất ít.
Nhóm nghiên cứu của GS. Nguyễn Huy Dân và cộng sự đã thực hiện việc chế tạo băng hợp kim Heusler Ni50-xCoxMn50-yAly (x = 5-9, y = 18-19) bằng phương pháp nguội nhanh và khảo sát cấu trúc, tính chất của chúng bằng phương pháp nhiễu xạ tia X, hiển vi điện tử quét và đo từ độ. Các kết quả nghiên cứu thu được cho thấy sự chuyển pha cấu trúc martensite-austenite (gây ra hiệu ứng nhớ hình) chỉ xảy ra với khoảng nồng độ thích hợp của Co và Al. Hiệu ứng nhớ hình dạng có thể được điều khiển bởi nồng độ của Co và Al trong hệ hợp kim này (hình 1a). Từ trường ngoài cũng ảnh hưởng rõ rệt đến sự chuyển pha cấu trúc của hợp kim (hình 1b).
Hình 1. Các đường cong từ nhiệt với chế độ tăng nhiệt trong từ trường 100 Oe (a) và từ trường khác nhau (b) của băng hợp kim Ni50-xCoxMn50-yAly (x = 5-9; y = 18).
Kết quả của nhóm nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí quốc tế uy tín: Journal of Alloys and Compounds (IF = 6.371), Volume 916, 2022, 165470, “Structure and magnetic properties of Ni50-xCoxMn50-yAly (x = 5-9, y = 18-19) shape memory alloy ribbons”. Công trình nghiên cứu được tặng giải thưởng công trình Nghiên cứu cơ bản xuất sắc nhất của Viện Khoa học vật liệu năm 2022.
Link: https://doi.org/10.1016/j.jallcom.2022.165470
Nguồn tin: Viện Khoa học vật liệu
Xử lý tin: Thanh Hà
Nguồn: https://vast.gov.vn/web/guest/tin-chi-tiet/-/chi-tiet/nghien-cuu-che-tao-hop-kim-nho-hinh-heusler-ni-co-mn-al-54005-463.html
